Cian Uijtdebroeks transfer roept veel vragen op

De overstap van Cian Uijtdebroeks naar Visma-Lease a Bike kwam voor velen als een verrassing. De Belg had nog een contract voor het seizoen 2024. Ontevreden met zijn situatie bij Bora-Hansgrohe gooide de getalenteerde klimmer via zijn zaakwaarnemer Alex Carera de deur van de Duitse ploeg dicht om zich aan te sluiten bij de huidige maatstaf in het peloton.

Uijtdebroeks: Een steal voor Visma-Lease a Bike

Met een beroep op een vrijwaringsclausule die op 1 december van kracht werd, greep de Nederlandse ploeg zijn kans. Tot grote verbazing van Bora-Hansgrohe, dat vrijwel direct verklaarde dat hun renner contractueel gebonden was voor 2024. Er is dus geen sprake van een overeenkomst tussen de drie partijen, wat een conditio sine qua non is voor een transfer voor het einde van een contract. Bovendien kan een renner zijn contract niet voortijdig beëindigen tenzij dit is goedgekeurd door de UCI’s Professional Cycling Council (PCC).

Toch zijn de spanningen tussen Cian Uijtdebroecks en Bora-Hansgrohe niets nieuws. Er is geen rook zonder vuur. Een gerucht van bitterheid begon halverwege 2022, tijdens de Belgische kampioenschappen tijdrijden, als teken van de ontgoocheling van de getalenteerde klimmer bij zijn Duitse ploeg. Terwijl de persoonlijke resultaten van de Hannutois verbeterden (Ronde van Romandië (6e), Ronde van Zwitserland (8e), Ronde van Catalonië (9e)), bleef zijn relatie met de staf en de renners verslechteren.

Een (te) nauwgezette aanpak?

Sinds de jeugdcategorieën heeft Cian zijn werk altijd serieus aangepakt. Bij Bora-Hansgrohe werd zijn aanpak gezien als overdreven. Hij woog zijn eten, vond het materiaal niet goed en kocht zijn eigen sokken. Uijtdebroeks zaaide tweedracht onder zijn ploeggenoten. Het kwam tot een hoogtepunt tijdens de Vuelta, toen de Rus Aleksander Vlasov, de aangewezen kopman van de Duitse ploeg (7e in het eindklassement), niet aarzelde om het hem moeilijk te maken. Het was een klap die hij nooit heeft verwerkt.

Volgens het Algemeen Dagblad voelde Uijtdebroeks zich gepest. “Tijdens de Vuelta”, voegt hij eraan toe, “was er zelfs een ‘Anti-Cian’-groep op WhatsApp, zonder hem.” Zelfs sommige ploegleiders waardeerden zijn gedrag niet. “Hij haalde de ploegleiders en de andere renners uit hun comfortzone. Sommigen vonden dat leuk, anderen niet zo. Als renner van in de dertig is het soms moeilijk te accepteren dat een 20-jarige plotseling de benchmark wordt,” bekende teammanager Rolf Aldag, die zijn ongemak met de renner weergaf.

De druppel kwam toen de renner zijn Vuelta-tijdritfiets werd afgenomen tijdens de Chrono des Nations. Een laatste daad van frustratie die de beslissing van Cian Uijtdebroeks bespoedigde om de affaire niet te verlengen. Niet uit gebrek aan respect voor het contract, maar meer omdat hij mentaal zijn toekomst niet meer zag binnen deze structuur.

Uijtdebroeks en Visma, een perfect huwelijk

Uijtdebroeks’ veeleisende normen en oog voor detail passen perfect bij het Visma-Lease-team. De Nederlandse ploeg is een voorstander van marginale winst en heeft alles in huis om volgend jaar op sportief gebied een ommekeer te maken. De grote vraag is nu of hij zich weer als kopman zal opstellen in de Giro d’Italia of dat hij naar de Tour de France gaat om Jonas Vingegaard te steunen. In de Giro d’Italia zou hij de degens kunnen kruisen met Tadej Pogacar. Zo zou hij de kloof kunnen meten met (een van) de beste renner(s) ter wereld.

Het valt nog te bezien of deze affaire zijn voorbereidingen zal verstoren. Aan de vooravond van zijn derde seizoen bij de profs… Als er inderdaad sprake was van pesterijen, dan toont het overwinnen van deze mentaal slopende situatie terwijl hij op het hoogste niveau trapte om te strijden voor de top 10 in het eindklassement van de Ronde van Spanje zijn innerlijke kracht, evenals zijn fysieke talent, en dat allemaal op 20-jarige leeftijd. De ambitie van Cian Uijtdebroeks is om de Tour de France te winnen. Op dit moment heeft de ploeg Jonas Vingegaard, de tweevoudig titelhouder, maar de volgende generatie staat al klaar.

Gevolgen op de transfermarkt

Voor Cian Uijtdebroeks is het einde van het verhaal geschreven. Hij zal in 2024 bij Visma-Lease zijn, al trainen met zijn nieuwe team, ver weg van het gedoe van een moeilijke breuk. Een gedwongen terugkeer zou een zinloze tragedie zijn. Het heeft geen zin om een juridische strijd te beginnen.

Deze transfer legt echter de gebreken van het systeem bloot. De algemene regel is dat renners hun contract tot het einde toe nakomen voordat ze met een andere ploeg onderhandelen. In werkelijkheid beginnen de onderhandelingen in het laatste jaar van het contract, en vaak zelfs al daarvoor. “De transfermarkt stopt nooit”, vertelt een gecertificeerde agent die liever anoniem wil blijven.

Om van ploeg te veranderen voor het einde van het contract, moeten alle drie de partijen akkoord gaan: de voormalige ploeg, de renner en de nieuwe werkgever. Dit was het geval voor Roglic en lijkt niet het geval te zijn voor Uijtdebroeks. In ruil voor een financiële compensatie van een miljoen euro zou de Duitse ploeg echter bereid zijn om de transfer goed te keuren.

Dit opent de deur naar een nieuw wielerecosysteem. Als dit soort praktijken zich verspreidt, kunnen ontevreden renners voorkomen dat ze hun tijd verspillen. Wat de mogelijkheid openlaat voor de meest wispelturige renners. Bovendien zal het voor ploegen moeilijk zijn om partners te overtuigen om een langetermijnverbintenis aan te gaan. Zeker wetende dat je op elk moment het risico loopt om je beste renners te verliezen. Je moet elk geval apart bekijken. In het geval van Uijtdebroeks is een vertrek niet alleen gerechtvaardigd. Maar zelfs verplicht, als dit verhaal van intimidatie wordt bevestigd.