Het is elke week hetzelfde verhaal. Of ze nu in het stadion zitten of voor de tv, fans klagen openlijk over het gebruik van de VAR in de Pro League. Over de inconsistente beslissingen. Ook over de traagheid. En de soms verbijsterende rechtvaardigingen van de Belgische scheidsrechters. Het is duidelijk dat deze soms erg timide vorm van mea culpa niet volstaat. Want voetbal is een emotioneel spel. Want bijvoorbeeld in de Premier League wordt er meer gedaan om scheidsrechters te helpen. Vooral als het gaat om het gebruik van doellijntechnologie of geavanceerdere lijnmarkering. Toch zijn fouten daar ook niet ongewoon…
Een sport van contact en emotie, open voor interpretatie
Het video-assistentiesysteem, dat de Belgische scheidsrechters een grote boost moet geven, wordt vaak bekritiseerd. Te vaak? Je krijgt het gevoel dat veel toeschouwers dachten dat VAR al hun problemen zou oplossen met een simpele zwaai van het magische palet van Tubize. Dat is natuurlijk onmogelijk.
Voetbal is, net als bepaalde andere contactsporten, nog steeds onderhevig aan interpretaties. Interpretaties die video niet noodzakelijkerwijs op een eenduidige manier kan oplossen. En dat kan sterk variëren naargelang je aan de ene of de andere kant van de beslissingsautoriteit staat, op het veld of op de tribune.
Voor Pro League-scheidsrechters zijn er “98% goede keuzes”
Laten we eerlijk zijn: VAR helpt scheidsrechters in belangrijke mate. Sommige situaties zijn makkelijk te analyseren en te (de)beoordelen, maar fouten worden eerder opgemerkt. Als gevolg daarvan is kritiek schering en inslag, wat een stortvloed aan vaak negatieve emoties losmaakt.
“Met VAR zijn de verwachtingen zo hoog dat fouten nog minder worden getolereerd,” legde Frédy Fautrel, voormalig scheidsrechter en VAR-manager bij de Belgische bond, vorig seizoen uit in Le Soir. “Ik kan dat begrijpen, maar na het gebruik van VAR maken we meer dan 98% van de juiste beslissingen bij belangrijke beslissingen. Er zijn nog steeds fouten, maar we werken er elke dag aan om ze te verminderen.”
Communicatie openbaar maken?
Kritiek is prima, maar oplossingen aandragen zou beter zijn. Naar het voorbeeld van voormalig scheidsrechter Marcel Van Langenhove zouden sommigen graag meer duidelijkheid zien in de communicatie.
“Zorg dat de regels voor hands en buitenspel duidelijker zijn,” legt hij uit. “En maak de communicatie tussen de VAR en de scheidsrechter openbaar. Op dit moment is het erg mysterieus. Waarom kunnen scheidsrechters hun beslissingen niet uitleggen aan de pers?” Over het algemeen worden er altijd fouten gemaakt en dat moeten we accepteren. Vooral beoordelingsfouten.
Het RIS om te proberen beslissingen te objectiveren
Onlangs konden journalisten van het Nieuwsblad geheime gegevens van het Referee Information System (RIS) raadplegen om te proberen deze mogelijke fouten te objectiveren. Wat is het RIS? Het computersysteem dat gebruikt wordt door de Belgische voetbalbond om scheidsrechters te beoordelen op basis van precieze statistieken.
En wat blijkt? Dat er in de eerste 20 wedstrijden van het seizoen 9 interventies als ontijdig werden beschouwd en 14 ‘vergissingen’ van de VAR. In de eerste 9 gevallen werd de scheidsrechter ten onrechte in actie geroepen, maar volgde hij zijn beslissing. Ten onrechte dus.
Charleroi en Anderlecht het slechtst af
Over het geheel genomen waren Charleroi en Anderlecht de meest benadeelde ploegen. Dit met drie fouten in hun nadeel, waaronder de beroemde penalty die niet werd gegeven tijdens de Clasico voor Brussel. Maar Charleroi werd twee keer bevoordeeld en Anderlecht één keer… om nog maar te zwijgen van de fameuze penalty tegen Genk, die geen beoordelingsfout, maar een scheidsrechterlijke dwaling was.
Dit zou wel eens kunnen betekenen dat de wedstrijd moet worden overgespeeld. Standard profiteerde ook van een VAR-fout (tegen Anderlecht), terwijl Brugge twee keer benadeeld werd (één doelpunt, één rode kaart) en Union noch bevoordeeld noch benadeeld werd. Dit toont aan dat, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, het niet altijd de ‘grote’ ploegen zijn die het meest ‘bevoordeeld’ zijn…
