Als het aankomt op de verdeling van tv-rechten, zullen clubs die deelnemen aan de Champions’ Play-offs of zelfs de Europese PO zeker glimlachen. Maar dit staat in schril contrast met de waanzin van de Premier League.
In 2020 verwierf Eleven Sports de exclusieve uitzendrechten voor de Jupiler Pro League voor vijf seizoenen. Met andere woorden, tot 2025. Dat Eleven onderdeel is geworden van DAZN verandert daar niets aan. De tv-rechten voor het Belgische voetbal omvatten D1A, de Challenger Pro League, de Women’s Super League, de Belgische beker, de Supercup en de E-Pro League. Deze tv-rechten, die voor het recordbedrag van 500 miljoen euro in België werden gekocht, gespreid over vijf jaar, hebben onvermijdelijk invloed op de prestaties op het veld. En omgekeerd.
De rangschikking van de laatste vijf seizoenen is het belangrijkste criterium voor de verdeling van de rechten
Union, Anderlecht, Antwerp, Brugge, Cercle en Genk wrijven zich duidelijk in de handen na hun ticket voor de Champion’s Play-offs. De inkomsten uit hun vijf thuiswedstrijden alleen al zullen hun schatkist aanzienlijk vullen. Maar het zijn natuurlijk de sportieve resultaten die doorslaggevend zijn bij de verdeling van de tv-rechten tussen alle clubs uit de Pro League.
Van de belangrijkste criteria voor de verdeling van het geld is de stand over de laatste vijf seizoenen het belangrijkst. Andere factoren zijn het aantal Belgische spelers aan de aftrap en het aantal minuten dat elke club hen heeft gegeven. De leeftijd van de Belgische spelers weegt ook mee. Maar die is nooit zo doorslaggevend geweest als de eerder genoemde criteria.
Verschillende clubs dromen nu van een… G8
De ranglijst van de laatste vijf seizoenen staat bekend als de G5. De clubs in deze groep – momenteel Brugge, Gent, Genk, Antwerp en Anderlecht – krijgen natuurlijk meer geld dan de anderen. Daarom willen clubs als Standard, Charleroi en natuurlijk Union de G5 uitbreiden tot een G8 om meer inkomsten te krijgen. Zeker gezien hun belang in het Belgische voetballandschap.
Vijf jaar geleden ontving Brugge €8 miljoen voor het seizoen en Anderlecht €6,5 miljoen
Hoewel de verschillende partijen de verdeling van de bedragen nu vertrouwelijk willen houden, herinneren we eraan dat Brugge tijdens het Pro League-seizoen 2018-2019 het grootste bedrag ontving. Toen ging het om 8 miljoen euro. De club uit het Venetië van het Noorden werd gevolgd door Standard (6,94 miljoen), Anderlecht (6,59), Gent (6,55) en Genk (6,01). 32 miljoen werd toegekend aan de G5. Voor de periode 2017-2020 was het contract voor de tv-rechten 80,6 miljoen per seizoen waard, tegenover 100 miljoen vandaag.
Om een idee te krijgen van hoe het geld wordt verdeeld, moet ook worden opgemerkt dat in het bovengenoemde seizoen (2018-2019) 5 miljoen werd besteed aan de Supercup, de D1B en de Belgische FA. Er bleef 75 miljoen over om te verdelen onder de 16 Pro League-clubs. Dit zonder de 3 D1B-clubs te vergeten die deelnamen aan de play-offs. Charleroi kreeg dat seizoen 4,4 miljoen, de degradant kreeg een gouden parachute, terwijl Eupen (2,27 miljoen) de slechtste verliezer was.
Onderhandelingen voor een nieuw contract vanaf 2025 in volle gang
Nu het huidige contract in 2025 afloopt, zijn de onderhandelingen in volle gang in een poging om de meerderheid van de clubs tevreden te stellen en tegelijkertijd het bedrag van de tv-rechten te verhogen. De verdeelsleutel, die toebehoort aan de Pro League, maakt uiteraard deel uit van de besprekingen. Het belangrijkste punt zal het formaat van de competitie zijn.
Wat duidelijk is, is dat 90% van de acht clubs die onlangs in het geheim bijeenkwamen, wil dat er in de toekomst minder wedstrijden zijn. Het idee is om minder wedstrijden in de Belgische competitie te hebben zodat we onze Europese verplichtingen beter kunnen beheren. De acht betrokken clubs zijn de vier Vlaamse clubs (Brugge, Genk, Gent, Antwerpen), de twee Brusselse clubs (Anderlecht, Union) en de twee Waalse clubs (Standard, Charleroi).
Een competitie met 14 clubs en zes PO’s? In elk geval zal er geen puntendeling zijn
Zien we vanaf 2025 een Belgisch kampioenschap met 14 clubs en play-offs met zes ploegen? Of een formule met zestien clubs en vier PO’s? Of een kampioenschap oude stijl met achttien clubs, maar zonder play-offs? Alles is nog open op dit moment.
Eén ding is zeker. Er is al afgesproken dat de punten niet meer gehalveerd worden in het geval van een play-off. Met dit in het achterhoofd lijkt de formule met 14 clubs en play-offs met zes teams (en dus zonder puntendeling) het meest realistisch. Voor Belgische D1 zou dat 26 wedstrijden in de reguliere fase betekenen plus 10 play-off wedstrijden, voor een totaal van 36 wedstrijden.
Sommige mensen dromen ervan om het alleen te doen? Collectief onderhandelen is rendabeler
Hoe dan ook, elke club verdedigt zijn belangen in deze onderhandelingen. Het is niet ongewoon dat sommigen, zoals Brugge al heeft gedaan, dreigen om alleen over hun tv-rechten te onderhandelen. Ongeacht de resultaten en de positie in het klassement, genereert een club als Standard natuurlijk een veel groter publiek dan veel andere Pro League-ploegen. Specialisten geloven echter dat het op lange termijn niet houdbaar of rendabel zou zijn om individueel te onderhandelen. Collectief onderhandelen over tv-rechten zal altijd voordeliger zijn.
Betekent dat meer dan €100 miljoen per seizoen vanaf 2025? Niets is zeker. Alles zal afhangen van de nieuwe formule en zelfs van de eventuele komst van één of andere ster naar Belgische bodem. Maar de huidige economische situatie geeft geen reden tot optimisme.
De Premier League is een andere wereld: €2 miljard aan tv-rechten per seizoen
In elk geval blijft België ver verwijderd van de Premier League, die op een andere planeet leeft. In Engeland is er vanaf het seizoen 2025-2026 constant meer geld (+4%) en meer wedstrijden (+67) te verdelen tussen twee zenders (in plaats van drie). Het nieuwe Premier League-contract loopt tot 2028-2029, met een televisiebudget van €2 miljard per seizoen. Dit betekent dat Engelse clubs meer dan twee keer zoveel zullen ontvangen als clubs in Italië, Frankrijk en Spanje, waarbij de Bundesliga iets beter af is dan de laatste drie.
Aan het einde van het seizoen 2021-2022 ontvangt Norwich City bijvoorbeeld 100,6 miljoen pond aan tv-rechten (ongeveer 115 miljoen euro) voor het eindigen als laatste in de Premier League. Dat is meer dan het dubbele van het bedrag dat PSG, kampioen van Ligue 1 in hetzelfde jaar, ontvangt. Aan de top ontving Manchester City 153 miljoen pond in hetzelfde boekjaar.
