In de afgelopen jaren heeft MMA, aangemoedigd door de UFC en de legalisering van de sport in Frankrijk, veel nieuwe fans aangetrokken in Frankrijk en België. En veel van deze fans zijn verrast als ze een spectaculaire praktijk ontdekken: ‘weight cutting’. Gewicht cutten is een inherent onderdeel van gevechtssporten. Maar er zijn een aantal risico’s en misbruiken die door MMA zichtbaarder zijn geworden.
Wat is weight cutting?
Weight cutting is gekoppeld aan het bestaan van gewichtscategorieën in alle vechtsporten. In de UFC variëren deze categorieën van vlieggewicht (125 pond, 56,7 kg) tot zwaargewicht (van 206 tot 265 pond, of tussen 93 en 120 kg). Elke vechter moet zich wegen op de vrijdagochtend voor zijn gevecht. Ze moeten dan het maximale gewicht bereiken. Voor ‘normale’ gevechten wordt een marge van één pond (450 gram) boven de limiet getolereerd. Voor titelgevechten moet de vechter precies de vereiste hoeveelheid wegen.
De gewichtsvermindering is daarom het gewicht dat is verloren in de weken en dagen voorafgaand aan de weging. Op dagelijkse basis weegt de overgrote meerderheid van de vechters meer dan hun gewichtscategorie vereist. Soms veel meer. Met behulp van een aantal methoden die in de loop der tijd steeds wetenschappelijker zijn geworden en steeds meer onder toezicht staan, drogen atleten zichzelf uit om een soms indrukwekkend aantal kilo’s kwijt te raken. De risico’s zijn talrijk. Want het lichaam is niet ontworpen om zoveel water te verliezen. En de hersenen zijn kwetsbaarder voor schade als ze uitgedroogd zijn.
Waarom een grote gewichtsvermindering?
Wat is het doel van deze praktijk? Het heeft te maken met het vermogen van sommige vechters om binnen 36 uur te rehydrateren. Een van de meest extreme gevallen onlangs was dat van Alex Pereira. De lichtzwaargewichtkampioen (205 pond) onthulde op ‘The MMA Hour’ dat toen hij vocht in de categorie onder hem, 185 pond, hij ongeveer 210 pond woog op de avond van het gevecht.
Dat is een gewichtstoename van 25 pond (11 kg) in 36 uur. En hoewel dit een indrukwekkend geval is, is het niet uitzonderlijk. Daniel Cormier, trainingspartner van lichtgewichtkampioen (70 kg) Islam Makhachev, onthulde dat Makhachev een ‘dagelijks’ gewicht van 90 kg had. Een gevecht wordt meestal vele maanden van tevoren aangekondigd, waardoor atleten hun wedstrijdgewicht geleidelijk kunnen benaderen. Maar het komt vaak voor dat een vechter tussen de 10 en 15 kg verliest in de week voorafgaand aan het gevecht.
De mening van Chris Genachte, MMA-coach en Eleven-commentator
We namen contact op met Chris Genachte, de MMA-coach die heeft gewerkt met de professionele Belgische vechters Brian Bouland en Donovan Desmae. Met hem kunnen we deze kwestie bespreken. Volgens hem is er geen wonderbaarlijke ‘oplossing’ voor het ‘probleem’ van weight cutting.
“De klassieke oplossing die sommige mensen geven, is om de weging op de dag zelf te doen. Maar sommige atleten zouden dezelfde cut maken en uitgedroogd vechten. Dat is het ergste om te doen,” zegt Genachte, die ook UFC- en PFL-commentator is voor Eleven DAZN. “De beste oplossing is om het bewustzijn van de risico’s te vergroten en de atleten zo professioneel mogelijk te maken.”
Sommigen vinden dat gewichtsklassen vermenigvuldigd moeten worden om te grote verschillen te voorkomen. “Dat zou niet veel verschil maken, omdat vechters nog steeds de neiging zouden hebben om zo laag mogelijk te willen gaan”, zegt Chris Genachte, die pleit voor professioneel, medisch begeleid afvallen.
Zijn worstelaars de grootste afvallers?
Maar wie heeft er baat bij gewichtsvermindering? Traditioneel worden worstelaars geacht het meeste gewicht te verliezen om een fysiek voordeel te hebben als ze eenmaal in de kooi zitten. Khabib Nurmagomedov, de legendarische lichtgewichtkampioen, had de reputatie dat hij op de avond van het gevecht veel meer woog dan bij het wegen en hij legde zijn worstelen op aan al zijn tegenstanders. De Dagestani had soms medische problemen tijdens zijn gewichtsverminderingen en verdiende een reputatie als ‘weight bully’ (een term die wordt gebruikt om atleten te beschrijven die bijna oneerlijk voordeel halen uit een enorme gewichtsvermindering).
“Het is waar dat worstelaars over het algemeen de grootste hakkers zijn in vergelijking met stakers, voor wie mobiliteit belangrijker is. Dat gezegd hebbende, in het Engelse boksen, als je 61 of 63 kilo weegt, zal je tegenstander het verschil voelen”, legt Chris Genachte uit.
Het is de moeite waard om erop te wijzen dat weight cutting niet uniek is voor MMA. “Ook bestaat het in worstelen, jiu-jitsu… Het bestaat in alle sporten met gewichtsklassen, ook al is het misschien meer uitgesproken in MMA”, geeft onze contactpersoon toe. Aan de andere kant is één ding zeker: gewichtsverminderingen zijn de laatste tijd een rage, maar ze hebben altijd bestaan.
Gewichtsvermindering is geen recente praktijk
“Georges Saint-Pierre (beschouwd als de grootste MMA-vechter in de geschiedenis) was een enorme gewichtsregelaar”, herinnert Genachte zich. En de Quebecer was al in 2005 actief in de UFC. “Wat waar is, is dat de professionalisering van de sport het veel toegankelijker heeft gemaakt en het makkelijker heeft gemaakt om aan weight cutting te doen.”
Hoewel sociale netwerken en de recente MMA-buzz de soms extreme praktijk van het gewichtsnijden zichtbaarder hebben gemaakt, is de trend niet noodzakelijkerwijs ten kwade. “Brian Bouland, die ik heb gecoacht, zal je vertellen: vroeger was 3 kilo afvallen een marteling voor hem. Tegenwoordig kan hij er heel gemakkelijk 5 afknippen”, zegt Chris Genachte.
“Dankzij de vooruitgang in de geneeskunde en meer geavanceerde kennis dan ooit tevoren is gewichtsverlies tegenwoordig gemakkelijker. Maar er zal natuurlijk altijd een fysieke limiet zijn,” concludeert de commentator bij Eleven DAZN. Hij host trouwens ook het Fight Minds YouTube-kanaal.
Kortom: weight cutting heeft een mooie toekomst voor zich, of je de praktijk nu normaal of beschamend vindt…
